کربنات پتاسیم ماده ای قلیایی به شکل کریستال های بی‌رنگ و یا پودر سفید با فرمول شیمیایی K2CO3 می‌باشد که به آسانی در آب حل می‌گردد و در الکل غیر قابل حل می‌باشد. این ماده همچنین با عنوان‌های خاکستر مروارید، نمک تاتار و پتاس نیز شناخته می‌شود که اولین بار در سال 1742 توسط آنتونیو كامپانلا به عنوان ترکیب اصلی پتاس شناخته شد. عنصر پتاسیم حدود 4/2% از وزن پوسته زمین را تشکیل می‌دهد و از نظر فراوانی هفتمین عنصر می‌باشد.
کاربرد‌های صنعتی کربنات‌پتاسیم:
1) کربنات‌پتاسیم در آزمایشگاه ها به عنوان ماده خشک کننده یا عامل جذب رطوبت استفاده می‌شود. به‌طور مثال قابل استفاده برای خشک کردن کتون‌ها، الکل‌ها و آمین‌ها قبل از تقطیر است.
2) این ماده در خاموش کننده‌های آتش به علت آن‌که تاثیر کربنات‌پتاسیم در فرونشانی آتش نسبت به کربنات‌سدیم دو برابر بیشتر می‌باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت پودر خشک در خاموش‌کننده‌های آتش استفاده می‌شود.
3) کربنات‌پتاسیم در تهیه صابون‌ها، مخصوصا صابون های مایع کاربرد دارد.
4) این ماده در ساخت شیشه و ظروف شیشه‌ای و همچنین در ساخت عینک های خاص مانند لنزهای نوری، صفحه‌های تلویزیون و لامپ‌های کاتدی استفاده می‌شود.
5) در آب‌های معدنی به عنوان طعم‌دهنده و جهت نرم‌کردن آب‌سخت قابل استفاده می‌باشد.
6) در کشاورزی به‌عنوان کود جهت تأمین پتاسیم مورد نیاز گیاهان به دلیل داشتن مزایایی از‌جمله تقویت ریشه‌ها و ساقه‌ها برای بهتر شدن طعم میوه‌ها و سبزیجات استفاده می‌شود و باعث تنظیم PH خاک و کاهش اسیدیته خاک می‌شود.
کاربرد‌های پزشکی کربنات‌پتاسیم:
1) کربنات‌پتاسیم ماده‌ای در ترکیبات پمادهای سوختگی برای درمان سوختگی‌های عمیق و سوختگی‌های درجه B می‌باشد.
2) این ماده برای درمان و محافظت از نورون‌ها جهت حفظ تعادل استفاده می‌شود و در صنعت داروسازی به‌عنوان یک آنتی‌‌اکسیدان، تقویت‌کننده الکترولیت‌ها، تحریک‌کننده و کنترل‌کننده PH برای فرمولاسیون‌های پزشکی استفاده می‌شود.
3) هنگام کمبود پتاسیم در خون به دلیل نداشتن رژیم غذایی مناسب، تهوع و استفراغ، اسهال و یا استفاده از داروهای خاص مانند کورتیکواستروئیدها یا دیورتیک‌ها، برای تأمین پتاسیم بدن این ماده به صورت قرص‌های جوشان در دسترس می‌باشد که به سرعت در آب حل می‌شود.
کاربرد های غذایی کربنات پتاسیم:
1) این ماده به عنوان تنظیم‌کننده اسید و بافر در بسیاری از مواد‌غذایی مانند پخت نان، نوشابه، کاکائو، شیرینی‌پزی، پودر کاستارد و نوشیدنی‌های الکلی استفاده و در بعضی کشورها مانند آلمان برای تهیه ژله‌چمنی در جهت پخت نان زنجبیلی به‌کار می‌رود.
2) برای تهیه کشمش سبز از امولسیون سرد استفاده می‌شود که برای تهیه آن، یک لیتر روغن را با 2 کیلوگرم کربنات پتاسیم در 1 لیتر آب مخلوط می‌نمایند. در مرحله بعد، انگور را بعد از برداشت شسته و بسته به نوع انگور به مدت 21 تا 31 ثانیه درون محلول فرو می‌برند و سپس آن را روی رشته‌های سیم مفتولی آویزان می‌نمایند تا خشک شود. به این طریق کشمش سبز تولید می‌شود.
مضرات و هشدارها:
1) تمامی نمک‌های کربناتی در لیست سلامت FDA قرار گرفته اند. هیچ اطلاعاتی در مورد ایجاد اختلال و سرطان‌زا بودن کربنات کلسیم، کربنات پتاسیم، بی کربنات پتاسیم، کربنات سدیم، بی کربنات سدیم یا سدیم کربنات در صورت مصرف مجاز وجود ندارد.
2) در صورت تماس با پوست و چشم، بلع یا استنشاق می تواند سمی باشد و ایجاد حساسیت کند.
3) در غذا ترکیب بیشتر از حد مجاز کربنات پتاسیم با چربی به آن طعم صابون می‌دهد.