پتاسیم هیدروکسید Potassium hydroxide
پتاسیم هیدروکسید، ترکیبی معدنی با فرمول KOH است که بیشتر با نام پتاس شناخته میشود. پتاس در کنار پتاسیم هیدروکسید یا سود سوزآور (NaOH) از قوی‌ترین بازها بهشمار می‌روند.
پتاسیم هیدروکسید استفاده‌های صنعتی بسیاری دارد که بیشتر این کاربردها بر پایه‌ی خاصیت سوزآوری و واکنش با اسیدها است. برآورد تولید جهانی پتاسیم هیدروکسید در سال ۲۰۰۵ حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن بود.
پتاسیم هیدروکسید جامد و سفید رنگ بوده و بهشکل خطرناکی خاصیت خورندگی دارد. بیشتر نمونه‌های تجاری این مادهی شیمیایی در حدود ۹۰ درصد خلوص دارند و ۱۰ درصد دیگر حاوی آب و کربنات‌ها است.
کاربرد
بهدلیل بالا بودن میل ترکیبی هیدروکسید پتاسیم با آب، در آزمایشگاهها از آن بهعنوان مادهی خشککننده نیز استفاده میکنند. هیدروکسیدپتاسیم، بازی قوی و تشکیلدهندهی محلولهای قلیایی در آب و دیگر حلالهای قطبی است. این محلولها قادر به پروتونزدایی
بسیاری از اسیدها، حتی اسیدهای ضعیف، هستند در شیمی تجزیه، تیتراسیون با استفاده از محلولهای پتاسیم برای سنجش اسیدها استفاده میشود.
از هیدروکسید پتاسیم برای تولید سایر ترکیبات پتاسیم نظیر پرمنگنات پتاسیم، کربنات پتاسیم، فسفاتهای پتاسیم نظیر دی فسفات تترا پتاسیم، یدات پتاسیم، سیانید پتاسیم، تولید رنگدانهها، تولید شیشه، تولید صابونهای مایع با کیفیت بالا، ساخت گازوئیل از
نباتات، خنثیسازی محلولهای اسیدی و در تولید مواد شیمیایی استفاده میشود.
از مهمترین کاربردهای دیگر آن، در تهیه کودهای شیمیایی و بهعنوان الکترولیت در باتریها میباشد. مانند هیدروکسید سدیم، هیدروکسید پتاسیم کاربردهای متعددی دارد که تقریبا بیشترشان از خاصیت قلیایی آن و تواناییاش در تجزیه،ی بسیاری از مواد بهره میگیرند. بهعنوان مثال، در فرآیندی بهعنوان سوزاندن شیمیایی هیدروکسید پتاسیم، به تجزیه بافتهای نرم، هم حیوان هم انسان، و بهجا گذاشتن تنها استخوانها و بافتهای سخت سرعت میبخشد.
پتاس همچنین برای ساخت تراشههای نیمهرسانا استفاده میشود.
در مانیکور نیز برای از بین بردن پوستهای زمخت دست و پا از ماده شیمیایی استفاده میشود که عنصر اصلی سازندهی آن هیدروکسید پتاسیم است.
برای از بین بردن موی حیوانات از بازهایی مانند هیدروکسید پتاسیم که به کوتیکول ساقه مو آسیب میزنند، استفاده میشود.
از این ماده برای اصلاح صورت هم استفاده میشود. محصولات قبل اصلاح و بعضی از خمیرهای ریشتراشی، حاوی هیدروکسید پتاسیم میباشند.
میتوان از آن برای ساخت کودهای شیمیایی و دیگر ترکیبات حاوی پتاسیم استفاده کرد.
هیدروکسید پتاسیم در ساخت گازوئیل از نباتات، در باتریهای آلکالاین و نیکاد بهعنوان الکترولیت و همچنین شناسایی قارچها کاربرد دارد.
در کل عمدهی مصرف این ترکیب در کشاورزی است، پتاسيم يكي از عناصر غذايي اوليهی موجودات زندهی جانوري و گياهي است، كودهاي پتاسيم بعد از نيتروژن و فسفر، سومين كود از نظر مصرف هستند، كودها 95% از مصرف پتاسيم را به خود اختصاص
دادهاند و كمتر از 10 درصد آن بهمصرف تهيه مواد شيميايي ميرسد.