خاک رنگبر یا خاک تونسیل  Bleaching earth

خاک رنگبر یا خاک تونسیل  Bleaching earth

خاک رنگبر یا خاک تونسیل، نوعی خاک اکتیو جهت تصفیه و رنگبری انواع روغن­های صنعتی و نیز رنگبری انواع روغن­های مایع و جامد، روغن ترانس و مرحله­ی دوم تصفیه­ی وازلین است و همچنین با توجه به اینکه دمای رنگبری این نوع خاک اکتیو پائین می­باشد، برای رنگبری انواع فرآورده­های نفتی که دارای نقطه­ی اشتعال پائین می­باشند نیز مناسب است. خاک تونسیل معمولا از پالی گورسکیت (آتاپولگیت) یا بنتونیت تشكيل شده است. استفاده از اين خاك­ها در تصفيه­ى پساب­هاى حاوى رنگ، از لحاظ اقتصادى نسبت به ديگر روش­هاى حذف رنگ، مناسب­تر به­نظر مى­رسد.

درصد مصرف اين نوع خاك، جهت رنگبری روغن به نوع روغن پايه‏ و نيز رنگ مورد نظر جهت استحصال، متفاوت مى­باشد، مثلا براى روغن ترانسفورماتور،١الى ٢ درصد و براى انواع پارافين­ها از٣ تا ٨ درصد متفاوت مى­باشد.

خواصی که باعث افزایش ارزش آن­ها می­شوند عبارتند از: تراکم کم، تخلخل بالا، سطح بالای تماس، نفوذپذیری و ظرفیت جذب بالا .

خاک تونسیل، دارای منافذ زیاد در میان خود می­باشد از نظر شیمیایی کاملاً خنثی و بدون واکنش شیمیایی خاصی است، دارای ذرات زبر و قدرتمند بوده، در نتیجه یک قالب پایدار تشکیل می‌دهند و به­خاطر همین خصوصیات، ته­نشین نمی­شوند.

خاک رنگبر دارای کاربرد گسترده ای در صنعت می­باشد که در زیر به آن­ها اشاره شده است.

کاربردهای خاک تونسیل

در زیر چند مورد از موارد مصرف خاک رنگبر را بر می­شماریم:

جاذب انواع روغن، گریس و حامل آفت­کش­ها و کودهای شیمیایی.

پالایش روغن­های حیوانی مثل روغن پیه (دنبه)، روغن ماهی و روغن گوشت خوک.

پالایش روغن­های هیدروژنه، مارگارین و روغن شیرینی­پزی.

به­عنوان حلال (برای خشک­شویی)، سفید کردن گوگرد و تاسیسات دفع فاضلاب.

پالایش و رنگ­زدایی روغن­های گیاهی مثل روغن خرما، روغن هسته­ی خرما، روغن نارگیل و روغن سویا.

ضدعفونی کردن لباس­ها و تجهیزات مربوط به انواع مراکز(بیولوژیک، هسته ای وشیمایی) که آلوده به مواد شیمیایی شده­اند.

خاک رنگبر، سال­هاست در صنعت سینما، به­خصوص در جلوه­های ویژه، جایی که لازم است انفجار رخ دهد، استفاده می­شود. خاک رنگبر نسبت به خاک طبیعی، هم گرد و غبار بیشتر و طبیعی­تری ایجاد می­کند و هم بیشتر پراکنده می­شود و انفجار واقعی­تر به­نظر می­رسد، درضمن ماده­ی کم خطری برای بازیگران است، بنابراین اسپری آن روی صورت افراد و برای طراحی صحنه مضر نیست.