سولفات مس Copper Sulfate

سولفات مس Copper Sulfate

مس سولفات یا کات کبود مجموع چند ترکیب است که در میزان آب­پوشیدگی با هم تفاوت دارند. شکل بی آب مس سولفات، پودر سبز کم رنگ یا سفید مایل به خاکستری است، در حالی که مس سولفات پنج آبه که رایج‌ترین شکل این ماده است، به رنگ آبی روشن است. سولفات مس به­صورت صنعتی از طریق الکترولیز فلز مس با سولفوریک اسید غلیظ یا اکسید مس با سولفوریک اسید رقیق تهیه می‌شود. مس سولفات برای مصارف آزمایشگاهی معمولاً به­صورت آماده تهیه می‌شود.

کاربردهای سولفات مس

کاربرد در کشاورزی

مس سولفات پنج آبه به­طور متداول به­عنوان ضدقارچ، برای کنترل ویروس­های باکتریایی و بیماری‌های قارچی محصولات، میوه‌ها و سبزی‌ها مانند زنگ گیاه، لکه برداشتن برگ‌ها، آفت‌ها و زخم پوست سیب استفاده می‌شود.

مخلوط مس سولفات و آمونیم کربنات به­عنوان ترکیب خرمایی، برای سترون­سازی خاک و یا در پرورش گل برای جلوگیری از پژمرده شدن گیاهان جوان استفاده می­شود.

مس سولفات پنج آبه به­عنوان ضد نرم­تن، برای دفع کردن و کشتن حلزون‌ها و نرم­تنان و همین­طور به­عنوان ضدجلبک، برای جلوگیری از رشد جلبک­ها استفاده دارد.

کاربرد در شیمی صنعتی

فرم بدون آب مس سولفات، بسیاری از فرایندها مانند جابجایی در سنتزهای آلی را کاتالیز می‌کند.

سولفات مس در خالص­سازی گازها، برای برداشتن هیدروژن کلرید و هیدروژن سولفید استفاده می‌شود.

این ترکیب در آبکاری، به­عنوان الکترولیت استفاده می­شود و همچنین در واکنش­های رسوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این ماده به­عنوان یک ماده­ی افزایشی در شیشه، چسب و سرامیک استفاده می‌شود.

مس سولفات همچنین در بسیاری از رشته‌های شیمی برای انجام واکنش‌های متنوع استفاده می‌شود.

کاربرد در سلامتی عمومی و پزشکی

کاربرد مس سولفات به­عنوان ضدقارچ، تنها در کشاورزی نیست، بلکه همچنین به­عنوان یک گندزدا و ضدعفونی­کننده بر علیه عفونت­های قارچی در انسان نیز مورد استفاده قرار می­گیرد.

مس سولفات در تهیه­ی سبزپاریس، برای کشتن پشه­ی لارو که عامل مالاریا است به­کار می­رود.

این ماده برای جلوگیری از رشد جلبک­ها، به­خصوص در استخرهای شنا و مخازن آب به­کار می­رود.

علاوه بر کاربرد های فوق، این ماده همچنین در تهیه­ی چوب­های نگه­دارنده برای محافظت تیرها از کرم­زدگی و یا پوسیدگی چوب استفاده می­شود. همین­طور به­عنوان دندانه در رنگرزی و به­عنوان یک واکنشگر در فرآیند دباغی مورد استفاده قرار می­گیرد. علاوه بر این رشد دادن بلورهای مس سولفات یکی از پروژه های زیبای علمی متداول برای دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان است.

مصارف دیگر

سولفات مس، در تولید رنگ‌های آبی و سبز، در رنگرزی پارچه‌های نخی و ابریشمی، معادن، آبکاری، ساخت مرکب برای ورق‌های حلبی، رنگ مو، تولید سموم قارچ­کش و باکتری­کش، حفاظت چوب و تراورس، رنگرزی چرم، باطری سازی، گراور­سازی، از بین بردن خزه در استخرها، مکمل غذای دام وطیور، تولید شعله­ی سبز در مواد آتش بازی مورد استفاده است.

مضرات

قرار گرفتن در معرض مسمومیت با سطح پایین مس می­تواند منجر به کم خونی شود.

سم­پاشی با مخلوط بردو می­تواند بر روی کبد تاثیر مخرب داشته باشد.

تماس با پوست ممکن است باعث خارش یا اگزما شود. تماس چشم با سولفات مس می­تواند باعث ایجاد ملتحمه، التهاب پلک­ها، زخم و ابری شدن قرنیه شود.

سولفات مس برای اهداف حمل و نقل به­عنوان یک ماده­ی خطرناک طبقه بندی می­شود. سولفات مس برای لوله­های فولادی، آهن و گالوانیزه بسیار خورنده است و بنابراین نباید در ظروف فلزی ذخیره شود.